Cuba: những thời đại mới?

Cuba: những thời đại mới?

Куба: новые времена?

 

 © REUTERS/Enrique De La Osa

Kichbu theo http://drugoi.livejournal.com/3369264.html

Kichbu

24.09, Cuba. Doanh nghiệp nhỏ theo kiểu Cuba: một người phụ nữ trên đường phố Havna bán cofe từ termos bụi bẩn và thuốc lá bán từng điếu. Nhiều khi công việc này kết hợp ngay cả với mời mọc em út đối với khách du lịch lang thang nhàn nhã. Những người phụ nữ trẻ tuổi hơn bán thân, những người khác già hơn  - bán các con gái của mình hoặc của hàng xóm, theo giá phải chăng. Tôi nhớ, dọc theo con phố nhỏ cạnh tượng đài Hose Marti một khoảng không xa rất khó đi qua đơn giản để bạn không những tiếng gọi và mời chào “hàng sống”.

.

Hôm qua tờ báo địa phương “Granma" đã công bố danh sách 178 loại hình lao động tư nhân mà người dân Cuba có thể được làm. Những người cộng sản Cuba đến lượt mình đã quyết định làm sống lại nền kinh tế đất nước – bây giờ với sự giúp đỡ của doanh nghiệp nhỏ, yêu cầu các công dân tự kiếm sống cho mình. Đồng thời với điều này nhà nước sẽ sa thải nửa triệu người làm việc trong khu vực nhà nước. Những nguyên tắc mới, theo như báo “New York Times” viết, đã đe dọa hệ thống đã trở thành thành thói quen đối với người dân đất nước, mà trong hệ thống đó người ta có thể nhận lương không phụ thuộc vào việc bạn làm được bao nhiêu, thường hay ngủ quên không và liệu có đi làm hay không nói chung”.

.

Tuy nhiên không thể nghĩ rằng ở Cuba đã đoạn tuyệt với khái niệm “chủ nghĩa xã hội”. Chế độ của anh em nhà Castro không định buông cho doanh nghiệp tư nhân hoạt động tùy thích và sẽ bằng mọi cách kiểm soát  và hạn chế nó. “Theo các nguyên tắc giáo điều hà khắc của kinh tế xã hội chủ nghĩa – kế hoạch, tập trung và bao cấp – kinh doanh tư nhân luôn bị xem là hoạt động phá hoại, phải luôn luôn cần thiết hạn chế hoạt động của nó, và đôi khi cần thủ tiêu hoàn toàn” – một nhà bất đồng chính kiến Cuba Dzoani Sanches viết.

.

Đối với Cuba, thách thức của thử nghiệm sẽ là điều rằng nó sẽ được đưa vào cuộc sống như thế nào và liệu số lượng công việc được hoàn thành có thật sự tương xứng với số lượng tiền được lĩnh hay không, giáo sư Henken, nguyên cứu các vấn đề an ninh và kinh tế tự do nói. Trong quá trình thực hiện các chương trình tư nhân hóa trước đây “mọi người đã bị hạn chế bởi các nguyên tắc mạnh đến mức mà khu vực doanh nghiệp tư nhân sa lầy vào tình trạng phi pháp và tham những”. Cho dù có những đổi thay nào diễn ra đi chăng nữa, không ai trong số những nhân vật có ảnh hưởng ở Cuba có thể gọi hệ thống mới là chủ nghĩa tư bản, “New York Times” viết (bản dịch tiếng Nga của “Báo mới”). -Kichbu chuyển ngữ-

---

Куба: новые времена?

24.09.2010, Куба | Малый бизнес по-кубински: женщина на улице Гаваны продает кофе из пыльного термоса и сигареты поштучно. Зачастую это сочетается еще и с предложением сексуальных утех для праздно шатающихся туристов. Женщины помоложе продают себя, постарше — торгуют своими дочерями и соседскими, по сходной цене. Помню, по улочкам недалеко от памятника Хосе Марти было трудно пройти просто так, чтобы тебя не окликнули и не предложили «живой товар».

Вчера местная газета «Гранма» опубликовала список из 178 видов индивидуальной трудовой деятельности, которыми смогут заниматься кубинцы. Кубинские коммунисты в очередной раз решили оживить экономику страны — теперь с помощью малого бизнеса, предложив гражданам зарабатывать себе на пропитание самостоятельно. Одновременно с этим государство увольняет полмиллиона занятых в госсекторе. Новые правила, как пишет газета «Нью-Йорк Таймс», «ставят под угрозу привычную жителям страны систему, при которой зарплату можно получать независимо от того, сколько ты работаешь, как часто просыпаешь и приходишь ли на работу вообще.»

Однако, не следует думать, что с т.н. «социализмом» на Кубе покончено. Режим братьев Кастро не собирается отпускать на волю бизнес и будет всячески его контролировать и ограничивать. «Согласно строгим канонам социалистической экономики — плановой, централизованной и дотируемой — занятие собственным бизнесом всегда считалось вредительством, которое время от времени необходимо ограничивать, а иногда и вовсе уничтожать» — пишет кубинский диссидент Джоани Санчес.

Испытанием для кубинского эксперимента станет то, как он будет проведен в жизнь и будет ли количество выполняемой работы напрямую соответствовать количеству получаемых денег, говорит профессор Хенкен, занимающийся вопросами безопасности и свободного рынка. В ходе предыдущих программ приватизации «людей так сильно ограничивали правилами, что частный бизнес погряз в незаконности и коррупции». Какие бы перемены ни произошли, никто из влиятельных лиц на Кубе не называет новую систему капитализмом, пишет «Нью-Йорк Таймс» (перевод «Новой газеты»)